Bez pszczół ludzkość wyginie - tak twierdzi część naukowców. I to wcale nie jest przesada na użytek tego artykułu. Pszczoły zapylają ponad trzy czwarte gatunków roślin, z których wytwarzane są produkty spożywcze roślinnego pochodzenia. Szacuje się, iż o ile pszczoły by wyginęły, to ludzie jako gatunek pociągnęliby bez nich zaledwie cztery lata. A światowa populacja pszczół stale się zmniejsza. Powodem jest Zespół Masowego Ginięcia Pszczoły Miodnej (ang. Colony Collapse Disorder, CCD), który odpowiada za śmierć całych pszczelich rodzin.
REKLAMA
Po tym optymistycznym wstępie przechodzimy do faktów o pszczołach.
Fakt 1. Pszczoły twerkują
Pszczoły tańczą, a choćby twerkują, czyli bardzo gwałtownie i rytmicznie poruszają odwłokami. Robią to nie po to, żeby uprzyjemnić sobie monotonną pracę w ulu - coś, jak tańce ludzi z mopem albo przy myciu okien - ale by przekazać innym pszczołom informację o pożywieniu. Robotnice tańczą, by wskazać innym drogę do nektaru i podać odległość, w jakiej się znajduje. Naukowcy zaobserwowali, iż taniec pszczół różni się w zależności od tego, czy nektar jest blisko ula, czy też dalej niż 100 metrów. Tańce owadów są bardzo skomplikowane i zmylenie kroku może posłać inne pszczoły w niewłaściwym kierunku.
Zobacz wideo Hołownia chce badać posłów alkomatem
Fakt 2. Trzmiele grają w piłkę
Trzmiel płowoogonowy ma mózg wielkości ziarenka maku. To jednak nie przeszkadzało naukowcom z uniwersytetu Queen Mary wytrenować drużynę piłkarską złożoną z trzmieli. Owady umieją umieścić piłkę w narysowanym kółku. Oczywiście jest to piłka o dostosowanej do rozmiarów trzmieli.
Czytaj także:
Inwazja kokainowych hipopotamów. Kolumbia ma problem
Fakt 3. Ale lepiej latają niż grają
Jednak lepiej od gry w piłkę nożną pszczoły radzą sobie z lataniem. Przykładowo, pszczoły miodne latają z prędkością około 25 km na godzinę. Uderzają skrzydłami 200 razy na sekundę.
Fakt 4. Trzmielom śmierdzą stopy
Naukowcy z Bristolu odkryli, iż trzmiele zostawiają „śmierdzące ślady". Dzięki nim mogą odróżnić swój własny zapach, zapach krewnego i zapach obcej osoby. Wiedzą więc, które kwiaty już zostały odwiedzone i nie tracić na nie czasu - a to z kolei zwiększa szanse na znalezienie pożywienia.
Fakt 5. Nie chcielibyście być królową pszczół
Wydawałoby się, iż królowa pszczół ma klawe życie. Leży sobie, wszyscy wokół niej skaczą i przynoszą jedzenie. Do tego długo żyje, bo choćby pięć lat, podczas gdy cały żywot robotnicy to kilka tygodni. Jednak ma to swoją cenę. W miesiącach letnich królowa może złożyć do 2500 jaj dziennie. Przypomnijmy: za najbardziej płodne polskie królowe uznaje się Annę, żonę Władysława Jagiełły, która urodziła co najmniej 15 synów, Elżbieta Rakuszanka, nazywana "matką królów" żona Zygmunta Starego, która urodziła 13 dzieci, oraz Maria Kazimiera (bardziej znana jako Marysieńka), żona Jana Sobieskiego, która miała 14 dzieci.
Fakt 6. Pszczoły mogą jeść padlinę
Są tylko trzy gatunki pszczół na świecie (a przynajmniej o tylu wiadomo), które w drodze ewolucji wykształciły sobie możliwości odżywiania się padliną. Ich układ pokarmowy zamieszkują te same bakterie, które występują u sępów, hien i innych padlinożerców. Okazuje się także, iż dieta tych gatunków nie ma wpływu na smak miodu - słodki i całkowicie jadalny.
Fakt 7. Padlinożerne pszczoły nie mogą żądlić
Ale to nie znaczy, iż nie umieją się bronić. Mają pięć spiczastych zębów, którymi mogą ugryźć. Przy ukąszeniu wydzielają ślinę, która może powodować bolesne pęcherze i rany.
Fakt 8. I najważniejsze: czy miód to wymioty pszczół?
Można tak uznać, ale to uproszczenie. Pszczoły przechowują nektar w specjalnym "żołądku miodowym", który jest oddzielony od żołądka trawiennego. "Przekazywanie pokarmu" między pszczołami obejmuje wymiotowanie i ponowne połykanie nektaru między owadami. Powtarzają to wiele razy, a w tym czasie enzymy wytwarzane przez pszczoły przekształcają nektar w miód. Wtedy trafia do plastrów, gdzie jest odparowywany nadmiar wody i miód gęstnieje.
