Kiedyś rezydencja królów, dziś muzeum z widokiem. Tak wyglądał w latach 40. Mamy zdjęcia

Zamek Królewski na Wawelu to miejsce, które zna każdy Polak, ale mało kto poznał je naprawdę. Choć jego mury pamiętają koronacje królów i wojenne zgliszcza, przez cały czas tętni życiem i przyciąga tłumy z całego świata. choćby w czasie wojny nie tracił na uroku, co można zobaczyć na archiwalnych zdjęciach z lat 40.
W sercu Krakowa, na wapiennym wzgórzu górującym nad Wisłą, wznosi się Zamek Królewski na Wawelu - jeden z najważniejszych punktów na historycznej mapie Polski. Nazwa pochodzi prawdopodobnie od staropolskiego słowa wąwel, które oznacza suchy pagórek otoczony mokradłami. Wawel przez stulecia był świadkiem koronacji władców, pogrzebów królewskich, politycznych przemian i dramatycznych zawirowań historycznych.


REKLAMA


Zobacz wideo Tak powstaje tajemniczy „Zamek w Stobnicy". Byliśmy na miejscu


Jaka jest historia zamku Wawel? Świadek narodzin państwa i centrum królewskiej władzy
Choć najstarsze ślady osadnictwa na wzgórzu sięgają paleolitu, Wawel zaczął odgrywać szczególną rolę dopiero w X wieku, kiedy za czasów Mieszka I stał się ważnym ośrodkiem władzy świeckiej i duchownej. W roku 1000 decyzją Bolesława Chrobrego i cesarza Ottona III ustanowiono tu biskupstwo, co umocniło prestiż miasta. niedługo potem powstała pierwsza katedra oraz zręby zamku. W kolejnych wiekach, za panowania Piastów i Jagiellonów, był nie tylko rezydencją królewską, ale także centrum życia politycznego i kulturalnego.
W czasach Kazimierza Wielkiego wybudowano gotyckie fortyfikacje i wieże, które później - w okresie renesansu - zostały przekształcone w pałac godny europejskich monarchów. To właśnie wtedy, za Zygmunta Starego i Zygmunta Augusta, powstały słynne dziedzińce arkadowe i kaplica Zygmuntowska, dziś uznawana za perłę renesansu.


Zamek Królewski na Wawelu 1939 - 1945 rok Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe


Zamek Królewski na Wawelu. Zniszczenia, okupacja i powojenna odbudowa
Choć przeniesienie stolicy do Warszawy w XVII wieku osłabiło polityczne znaczenie Wawelu, zamek wciąż był symbolem narodowej suwerenności. Niestety, po rozbiorach Polski Austriacy przekształcili go w koszary wojskowe. Wiele wnętrz zdewastowano, krużganki zamurowano, a część średniowiecznych zabudowań zrównano z ziemią. Dopiero pod koniec XIX wieku, pod wpływem rosnącej świadomości narodowej, rozpoczęły się starania o wykup i restaurację zamku.


Zakrojone na szeroką skalę prace remontowe ruszyły na dobre po odzyskaniu niepodległości. W okresie międzywojennym Wawel był rezydencją prezydenta RP, a od 1930 roku działa tu muzeum. Podczas II wojny światowej budowla została przejęta przez Niemców, a jej głównym lokatorem był generalny gubernator Hans Frank. Po konflikcie zbrojnym zamek przeszedł renowację, przywrócono mu dawną świetność i przekształcono w jeden z najważniejszych obiektów muzealnych w kraju.
Zamek Królewski na Wawelu w latach 40.Otwórz galerię
Co warto zobaczyć na zamku w Krakowie? Atrakcje, które przenoszą w czasie
Dziś zamek to pamiątka historii i fascynująca podróż przez epoki. W Reprezentacyjnych Komnatach Królewskich podziwiać można arrasy Zygmunta Augusta, renesansowe malowidła i kolekcje portretów dawnych władców. Prywatne apartamenty monarchów pozwalają zajrzeć w dawną codzienność. W Skarbcu i Zbrojowni zobaczyć można m.in. Szczerbiec - miecz koronacyjny królów Polski - oraz bogaty zbiór broni i precjozów.


Wystawa "Sztuka Wschodu" ukazuje orientalne wpływy, od perskich dywanów po turecką broń. W podziemiach znajduje się rezerwat "Wawel Zaginiony" z fragmentami rotund i kuchni królewskich, a dla najmłodszych i miłośników legend otwarta jest Smocza Jama. Natomiast latem warto odwiedzić Ogrody Królewskie, odtworzone z zachowaniem renesansowego układu.