Pamela Porwen i jej artystyczny sprzeciw wobec przemocy
Pamela Porwen, polska artywistka wizualna, znana z wielu odważnych projektów, powraca z kolejną inicjatywą. Jej najnowsze dzieło to kampania społeczna „To nie sukienka daje przyzwolenie”. W jego centrum znajduje się sprzeciw wobec przemocy dotykającej kobiety oraz osoby queerowe.
Wideo, będące częścią kampanii, zostało zainspirowane twórczością Gustave’a Courbeta. Porwen skupiła się w nim na zachowaniach przemocowych z powodu wyglądu, braku dostępu do legalnej aborcji i wykluczeniu osób nieheteronormatywnych we współczesnej Polsce.
Symboliczny protest pod Pałacem Kultury i Nauki
Przed obiektywem artystki stanęli mężczyźni w spódnicach, a w tle znalazł się plac Centralny przed Pałacem Kultury i Nauki w Warszawie. W sercu stolicy uczestnicy projektu wypowiedzieli słowa:
„Wspieram kobiety. Wspieram trans kobiety, cis kobiety, kobiece osoby niebinarne. W ogóle wspieram wszystkie osoby, które kiedykolwiek doświadczyły przemocy ze względu na swój wygląd. Jestem z wami.”
Ten manifest nawiązuje bezpośrednio do protestu z 2015 roku w Turcji, który się odbył po brutalnym gwałcie i zabójstwie 20-letniej Özgecan Aslan. Wówczas tysiące mężczyzn ubranych w sukienki dołączyło do kobiet, by pokazać swój sprzeciw wobec przemocy i obalić mit, iż „strój prowokuje”.
Społeczny wymiar kampanii i walka z wykluczeniem
W projekcie Pameli Porwen część uczestników identyfikuje się jako osoby queerowe. Wypowiedzi w wideo oraz obecność trans kobiet, kobiet cis, osób niebinarnych i wszystkich doświadczających przemocy ze względu na wygląd rozszerzają przesłanie kampanii. Projekt porusza również kwestie przestarzałej definicji gwałtu, która w Polsce pozostaje niezmieniona od ponad 100 lat. W akcji wzięli udział znani aktywiści, dziennikarze i społecznicy:
- Michał Cessanis – dziennikarz i podróżnik
- Miłosz Przepiórkowski – działacz Kampanii Przeciw Homofobii
- Mateusz Urban – aktywista społeczny
- Mateusz Trzebiatowski – działacz KPH
- Maciej Jarosz – biotechnolog
- Rafał Dembe – prezes Parady Równości
- Tomasz Kosmalski – nauczyciel i aktywista
- Andrzej Sosnowski – księgowy i tłumacz
- Mateusz Wyszomirski – członek Partii Razem
Wcześniejsze projekty Pameli Porwen – od fotografii aktywistycznej po kino dokumentalne
Pamela Porwen od lat idzie swoją artystyczną drogą i w kolejnych projektach wykorzystuje fotografię jako środek wyrazu. Kieruje obiektyw w stronę społeczności LGBT+, by nagłaśniać temat wykluczenia. Już wcześniej realizowała serie zdjęć, np. „Śluby cywilne par jednopłciowych w Polsce”, w której pokazała pary pragnące zalegalizowania swoich związków. Z kolei sesja fotograficzna zatytułowana „O kobietach” została przygotowana z okazji Miesiąca Dumy i pokazywała różnorodność kobiet LGBTQ+: pozowały osoby transpłciowe, homoseksualne i panseksualne.
Ważnym krokiem dla artystki było przejście od języka fotografii do filmu dokumentalnego: pełnometrażowy „Polski Film o Aborcji” z kwietnia 2025 roku to pierwszy dokument poruszający kwestię prawa do aborcji w Polsce z perspektywy osób często wykluczanych — opowiedziany poprzez sześć mikrohistorii, bez zbędnych ozdobników, ale z ogromnym ładunkiem emocji.
