8 września rozpoczną się konsultacje społeczne w sprawie nowej fontanny na Rynku Głównym. Miasto chce, aby krakowianie współdecydowali o kształcie, kolorystyce i formie artystycznej instalacji, która zastąpi obecną szklaną konstrukcję.
Konsultacje poprowadzą Zarząd Infrastruktury Wodnej w Krakowie oraz Wydział Dialogu, Konsultacji i Kontaktu Obywatelskiego UMK. Zaplanowano m.in. spotkanie konsultacyjne, mobilny punkt, spacer badawczy oraz ankiety – elektroniczną i papierową. Mieszkańcy będą mogli zabrać głos w sprawie kolorystyki, zdobień, oświetlenia, dźwięku, a choćby samej nazwy i ewentualnego patrona nowej fontanny.
Szklana fontanna wzbudza kontrowersje od momentu, gdy pojawiła się na Rynku czternaście lat temu. Projekt fontanny nazwanej „Kryształ” wygrał konkurs w 2008 roku, a jego realizację, za kwotę ponad 3 milionów złotych, powierzono firmie z Leszna. Fontanna „Kryształ” zastąpiła wcześniejszą konstrukcję zaprojektowaną przez prof. Wiktora Zina, która została usunięta w trakcie przebudowy Rynku Głównego. Nowa fontanna spotkała się z krytyką wielu mieszkańców Krakowa, którzy uważali, iż nieudolnie naśladuje piramidę z Luwru, jest wykonana w sposób chałupniczy, a zastosowane rozwiązania są prymitywne. Dodatkowo, mieszkańcy zarzucali jej tandetny wygląd i nieustannie pojawiające się zabrudzenia.
Ekspertyza techniczna z 2023 roku wskazała, iż remont pochłonąłby około 1,3 mln zł i oznaczałby konieczność całkowitego demontażu szklanej konstrukcji. Dodatkowo, wiosną 2023 roku doszło do poważnych uszkodzeń fontanny – sześć z 24 hartowanych szyb tworzących jej konstrukcję zostało stłuczonych. W konsekwencji obiekt został wyłączony z eksploatacji, aby nie stanowić zagrożenia dla dziedzictwa historycznego znajdującego się w podziemiach krakowskiego rynku.
Fontanna stała się również siedliskiem gołębi, które regularnie zanieczyszczają jej powierzchnię. Ptaki nieustannie pozostawiają na niej swoje odchody, co tworzy nieestetyczny i odpychający widok. Przechodzący przez Rynek mieszkańcy oraz turyści, zamiast podziwiać fontannę, napotykają brudną i zaniedbaną konstrukcję. Miasto zdecydowało więc, iż zamiast inwestować w kolejne naprawy, powstanie nowa, bardziej trwała i funkcjonalna fontanna.
Projekt ma nawiązywać do historycznej koncepcji prof. Wiktora Zina, ale w nowoczesnej formie. Rozważane są różne warianty materiałów – w tym biały turecki wapień – oraz elementy dodatkowe, takie jak płaskorzeźby. Koszt budowy nowej fontanny szacowany jest na ok. 3 mln zł.
