W różnych czasach i kulturach piękno było i jest definiowane odmiennie. I nie chodzi wyłącznie o subiektywne osądy estetyczne charakterystyczne dla innych epok czy rejonów świata. Samo pojęcie piękna bywa rozumiane w węższym ujęciu dotyczącym jedynie powierzchownej doskonałości oraz w szerszym – obejmującym całą gamę adekwatności związanych z dobrem i prawdą. Pitagorejczycy podkreślali proporcje i zachowanie harmonii jako fundamentalne cechy piękna. Takie podejście jest mi bliskie, może być punktem wyjścia do zmieniania świata na piękniejszy i lepszy w niemal każdym obszarze życia. choćby w biznesie, gdzie o pięknie mówi się rzadko.
Bez względu na to, czy rozmawiamy o ludziach, sztuce, czy walorach estetycznych natury, piękno nie wynika z ujednolicenia, ale zawsze z różnorodności. Kluczem jest harmonijne łączenie tego, co odmienne. To idea, którą powinniśmy umieć implementować we współczesnych społeczeństwach.
Żyjemy w czasach, które jak żadne wcześniejsze ułatwiają nie tylko geograficzną mobilność, ale też nieskrępowane wyrażanie siebie. Oba te czynniki sprawiają, iż większość miast rozwiniętego świata staje się kulturowymi tyglami, w których zgodne współistnienie wymaga otwartości i tolerancji. To w tym tkwi ich piękno. Zygmunt Bauman, jeden z najwybitniejszych polskich filozofów i socjologów, pisał, iż
wszystko, co twórcze w ludzkiej egzystencji, twórcze ze swojego przyrodzenia i nieodwracalnej natury, ma swe źródło w ludzkiej różnorodności. (…) Warunkiem przedwstępnym pokoju, solidarności i życzliwej między ludźmi współpracy jest zgoda na wielość sposobów bycia człowiekiem i gotowość do przyjęcia modelu współżycia, jakiego ta wielość wymaga.
Chociaż od śmierci autora tych słów minęło ponad osiem lat, one same nie tylko nie tracą na aktualności, ale zdają się coraz bardziej na niej zyskiwać.
Etyka i pragmatyzm
Często podkreślam, iż biznes jako jeden z trybików w ogromnej konstrukcji, jaką jest społeczeństwo, ma do spełnienia funkcję, która wykracza daleko poza generowanie zysków. Bank BNP Paribas zatrudnia ponad 7 tysięcy osób, ma ponad 4 miliony klientów, licznych partnerów i kontrahentów. Jako instytucję wiążą nas z tym ludźmi nie tylko różnego rodzaju formalne umowy. Chcemy być odpowiedzialnym i włączającym pracodawcą, instytucją, w której każdy z nas czuje się dobrze, i taką, która dzieli wartości z odbiorcami swoich produktów i usług.
W nowoczesnym społeczeństwie stawiającym na wolność i prawa każdej jednostki, bez względu na płeć, wiek, wyznanie, orientację seksualną czy niepełnosprawności, afirmacja różnorodności jest kwestią o fundamentalnym znaczeniu. W przypadku biznesu oprócz czynnika etycznego pozostało pragmatyzm.
Według badań McKinsey kwartyl firm o największym stopniu zróżnicowania płci ma o 39% lepsze wyniki finansowe niż kwartyl o najniższym stopniu. To nie dotyczy tylko płci. Tylko korzystanie z pełnej puli talentów może skutecznie napędzać rozwój każdej organizacji. Różnorodność doświadczeń, umiejętności i punktów widzenia jest inspirująca. Dzięki niej jesteśmy w stanie sprostać oczekiwaniom naszych klientów i partnerów.
W beczce miodu jest niestety duża łyżka dziegciu. Jak każdy ogromny historyczny proces dążenie do większej społecznej inkluzywności napotyka opór. Ludzka różnorodność, którą Zygmunt Bauman wskazywał jako źródło wszystkiego, co twórcze w ludzkiej egzystencji, może być przedstawiana jako potencjalnie groźna. „Inni” i „obcy” od najdawniejszych czasów byli przedstawiani jako zagrożenie. Ten prosty mechanizm, bazujący na pierwotnych ludzkich instynktach, bywa wciąż wykorzystywany, a powszechny dostęp do narzędzi masowej komunikacji znacznie to ułatwia. Polaryzacja społeczeństw bazująca często na światopoglądowych różnicach w stosunku do inności staje się jednym z największych problemów współczesnych demokracji. Walka z tą polaryzacją, a tym samym walka o różnorodność, jest w mojej opinii wyrazem odpowiedzialności. To nie jest rola wyłącznie dla polityków czy organizacji pozarządowych. Swój udział w tym procesie może i powinien mieć biznes, a także – na miarę swoich możliwości – jednostki.
Biznesowa praktyka wspierania różnorodności
W Banku BNP Paribas równość i różnorodność stanowią fundamentalne wartości. Wpisaliśmy strategię diversity & inclusion (D&I) w strategię biznesową, wyznaczając konkretne, mierzalne cele. Mam przekonanie, iż takie podejście nie tylko sprzyja innowacyjności i efektywności, ale również przyczynia się do budowania bardziej sprawiedliwego środowiska pracy. Bez wątpienia tym, co nas wyróżnia, jest struktura organizacyjna, która wspiera D&I. Powołaliśmy stanowisko ds. różnorodności – dwie osoby w rolach diversity officerów – by zapewnić w organizacji koordynację działań i nadzór nad przestrzeganiem poszanowania różnorodności.
W naszych działaniach staramy się brać pod uwagę różne potrzeby wielu grup zagrożonych wykluczeniem. W 2019 roku powstała oddolna sieć pracownicza „Kobiety zmieniające BNP Paribas”. Została ona zainicjowana przez nasze koleżanki, aby promować i wdrażać działania równościowe na rzecz kobiet oraz aktywizować mężczyzn we wspieraniu pań. Inicjatywa ta obejmuje m.in. roczny program szkoleniowy Women Up czy program mentoringu Future Up.
Zainicjowała też stworzenie Dekalogu Równego Traktowania. To aktywna komunikacja zasad, które kształtują adekwatne relacje w miejscu pracy – wolne od dyskryminacji i mikrodyskryminacji. Nasz bank wspiera też równość rodzicielską, bo tylko partnerski model rodziny daje kobietom szanse na rozwijanie kariery zawodowej na tych samych prawach, które mają mężczyźni. Naszą dbałość o równy dostęp do najwyższych stanowisk odzwierciedla skład zarządu i rady nadzorczej. Kobiety stanowią w nich odpowiednio 37,5% i 45%.
W banku prężnie działa też sieć pracownicza BNP Paribas Pride Poland, której celem jest współtworzenie przyjaznego i inkluzywnego środowiska pracy tak, aby żaden z pracowników nie czuł się wykluczony z powodu swojej tożsamości płciowej czy orientacji seksualnej. Sieć zwraca uwagę na wszelkie przejawy dyskryminacji, prowadzi webinary edukacyjne, spotkania z ekspertami. Zainicjowała także projekt Ławki Dialogu oraz koordynuje partnerstwo z warszawską Paradą Równości.
Seniorów wspiera inicjatywa Wiek Agawy, która została stworzona przez społeczność pracowników powyżej 50. roku życia. Wśród podejmowanych przez nią działań są m.in. szkolenia, które ułatwiają osobom w tym wieku poszerzanie umiejętności cyfrowych, a choćby przekwalifikowanie się. Z myślą o seniorach i innych osobach z problemami w poruszaniu się bank dba również o dostępność swoich placówek.
Już 140 Centrów Klienta, w tym siedziba główna, ma certyfikat „Obiekt bez barier”. To oznacza, iż spełniają one kryteria dotyczące dostępności architektonicznej, komunikacyjnej i informacyjnej. Od 2021 roku nieprzerwanie utrzymujemy również certyfikację OK Senior, która gwarantuje, iż nasze produkty i usługi charakteryzują się przystępnością dla starszych konsumentów.
Dla pracowników z niepełnosprawnościami Bank BNP Paribas przygotował specjalne e-learningi ułatwiające im poszerzanie kompetencji. Dbamy też o dobrą komunikację potrzeb takich osób i jak najszersze włączanie ich w codzienne życie organizacji. W tym celu powstał m.in. cykl filmów-wywiadów „Ludzie z doświadczeniem” prezentujących rozmowy z pracownikami, którzy mierzą się z wyzwaniem niepełnosprawności i chcą się tym doświadczeniem podzielić ze społecznością bankową. W ostatnim roku bank zintensyfikował także działania włączające osoby neuroatypowe.
We współpracy z fundacją AsperIT prowadzimy kampanię świadomościową. Przeprowadziliśmy też audyt gotowości organizacji do współpracy z pracownikami borykającymi się z takim problemem. Wnioski z badania wprowadzamy w życie, tak żeby możliwie jak najwięcej przestrzeni i procedur w banku spełniało oczekiwania osób neuroatypowych.
Nasze działania z zakresu D&I spotykają się z uznaniem ekspertów. W tym roku Bank BNP Paribas po raz czwarty z rzędu znalazł się na liście Diversity IN Check, wyróżniającej pracodawców najbardziej zaawansowanych w zarządzaniu różnorodnością i inkluzją w Polsce. Jesteśmy również najwyżej klasyfikowanym bankiem w XVIII edycji „Rankingu ESG. Odpowiedzialne Zarządzanie” (wcześniej Ranking Odpowiedzialnych Firm).
Każde piękno, również piękno różnorodności, wymaga uwagi i dbałości. To zadanie dla nas wszystkich, również dla biznesu, o czym jako Bank BNP Paribas głośno mówimy, wskazując przy tym własne działania jako przykład. Dlatego starajmy się szukać piękna nie tylko w tym, co wydaje nam się oczywiste: w ludziach, sztuce czy przyrodzie. Patrząc szerzej, definiując piękno pełniej, mamy szansę zyskać nową perspektywę w biznesie, polityce czy codziennym budowaniu relacji międzyludzkich.