Puławy to miasto w województwie lubelskim, które często traktowane jest jako przystanek w drodze do Kazimierza Dolnego. Niesłusznie – bo same w sobie mają sporo do zaoferowania. jeżeli planujesz krótki wypad i zastanawiasz się, co warto zobaczyć w Puławach, dobrze trafiłeś. Oto praktyczny przewodnik po najciekawszych miejscach. I zapraszamy od razu do naszego przewodnika po ponad 80 ciekawych miejscach, które warto zobaczyć w woj. lubelskim.

Park i Pałac Czartoryskich w Puławach
To zdecydowanie najważniejszy punkt na mapie miasta. Pałac Czartoryskich w Puławach otoczony jest rozległym parkiem, idealnym na spokojny spacer. W środku znajduje się oddział Muzeum Narodowego, a sam pałac to prawdziwa wizytówka epoki oświecenia w Polsce. Warto zajrzeć również do oranżerii i Domku Gotyckiego, które znajdują się tuż obok. Co jeszcze zobaczyć w Parku Czartoryskich?
- Brama Rzymska
- Schody Angielskie
- Tarasy Rampowe
- Sarkofag Augusta i Zofii ks. Czartoryskiej
- Groty parkowe
- Rzeźba Tankred i Klorynda
- Altana Chińska
- Domek Żółty Aleksandryjski
Wstęp do Parku Czartoryskich jest bezpłatny.
Muzeum Czartoryskich w Puławach – historia rodu w pałacowych murach
Na parterze Pałacu Czartoryskich działa muzeum poświęcone historii jednej z najważniejszych rodzin arystokratycznych w Polsce. Powstało w 2009 roku, a kilka lat później – w 2015 – wzbogaciło się o nowe eksponaty przekazane przez Fundację Książąt Czartoryskich. Dziś prezentuje nie tylko same pamiątki, ale też opowieść o roli Czartoryskich w XVIII i XIX wieku.
W muzeum można zobaczyć przedmioty i dokumenty związane z najważniejszymi postaciami rodu – od Adama Kazimierza Czartoryskiego i jego żony Izabeli z Flemingów, przez ich dzieci: Teresę, Marię, Adama Jerzego, Konstantego i Zofię Zamoyską, aż po wnuki: Władysława Czartoryskiego i Izabellę Działyńską. Wiele z prezentowanych eksponatów znajdowało się wcześniej w Świątyni Sybilli oraz w Domku Gotyckim – to więc nie tylko rekonstrukcja, ale część oryginalnego dziedzictwa.
Muzeum mieści się w czterech pałacowych salach – Tradycji, Kamiennej, Gotyckiej i Rycerskiej – a także na reprezentacyjnej klatce schodowej. Do 2017 roku funkcjonowało jako oddział Muzeum Nadwiślańskiego z Kazimierza Dolnego, ale od tamtej pory jest już samodzielną placówką pod opieką miasta Puławy.
To dobre miejsce, żeby zanurzyć się w historię – niekoniecznie tylko dla pasjonatów. Zwiedzanie nie zajmuje dużo czasu, a w połączeniu ze spacerem po parku i wizytą w Świątyni Sybilli daje pełniejszy obraz roli, jaką to miejsce odegrało w kulturze polskiej.
Godziny otwarcia i cennik biletów wstępu
Muzeum jest otwarte codziennie od 9:00 do 17:00 w okresie letnim, który trwa od 1 kwietnia do 30 września. w okresie zimowym, czyli od 1 października do 31 marca, zwiedzanie możliwe jest w godzinach 8:00 – 16:00. Bilet normalny kosztuje 30 zł, a ulgowy 22 zł.
Domek Aleksandryjski jest dostępny do zwiedzania od maja do 30 czerwca, od wtorku do niedzieli w godzinach 9:00 – 17:00.
Świątynia Sybilli i Dom Gotycki można zwiedzać w okresie od 1 czerwca do 30 września, również od wtorku do niedzieli, w godzinach 10:00 – 16:50. W ciągu dnia obowiązuje przerwa techniczna od 13:00 do 13:40.
Szczegóły znajdziesz na oficjalnej stronie internetowej muzeum – tutaj.


Świątynia Sybilli
Na terenie parku otaczającego Pałac Czartoryskich znajduje się budowla, która choć niewielka, miała ogromne znaczenie dla polskiej kultury. Świątynia Sybilli to klasycystyczna rotunda wzniesiona na wzgórzu, z widokiem na Wisłę i okoliczne ogrody. Została zbudowana z inicjatywy księżnej Izabeli Czartoryskiej około 1801 roku, jako miejsce przechowywania pamiątek narodowych – czyli tego, co dziś nazwalibyśmy muzeum tożsamości narodowej.
Budynek swoją formą nawiązuje do rzymskiej świątyni w Tivoli, ale w odróżnieniu od pierwowzoru nie był poświęcony żadnej bogini, ale symbolicznie „Sybilli” – wyroczni, która miała reprezentować mądrość przeszłości. Nad wejściem znajduje się inskrypcja: „Przeszłość – przyszłości” – motto, które wyrażało ideę zachowania pamięci o historii dla kolejnych pokoleń.
We wnętrzu świątyni Izabela zgromadziła najcenniejsze artefakty związane z historią Polski i Europy – m.in. szablę Jana III Sobieskiego, pamiątki po Kościuszce, listy królewskie, a choćby fragmenty ruin z oblężonej Warszawy. W czasie powstania listopadowego zbiory zostały jednak wywiezione do Paryża, a później trafiły do Krakowa, gdzie dały początek kolekcji Muzeum Czartoryskich.
Dziś wnętrze Świątyni Sybilli ma charakter wystawowy, choć już bez oryginalnych eksponatów. Można za to obejrzeć kopie dawnych zbiorów, dokumentację fotograficzną i opowieść o losach muzeum. Sam budynek, dzięki swojej lokalizacji i formie, przez cały czas robi wrażenie – szczególnie wczesnym rankiem lub o zmierzchu, gdy park pustoszeje i czuć dawny klimat.
Do świątyni prowadzi ścieżka przez park, lekko pod górę. Wstęp do wnętrza jest możliwy w godzinach otwarcia muzeum (warto sprawdzić wcześniej aktualny harmonogram). Miejsce jest kameralne, więc najlepiej zaplanować zwiedzanie w mniej uczęszczanych porach – np. w tygodniu lub rano.


Centrum miasta
Choć „rynek” w Puławach nie jest klasycznym staromiejskim placem z kamienicami, warto tu zajrzeć, żeby zobaczyć codzienne życie miasta. W okolicy znajdziesz lokale gastronomiczne, sklepy i kilka ciekawych detali architektonicznych z przełomu XIX i XX wieku.
Inne zabytki i miejsca warte odwiedzenia
W Puławach można też znaleźć mniej oczywiste miejsca, które docenią ci, którzy lubią schodzić z głównego szlaku:
- Kościół Wniebowzięcia NMP z przełomu XVIII-XIX wieku
- Marina Puławy – dobra baza wypadowa nad Wisłę, szczególnie latem
Bulwar nad Wisłą
Puławski bulwar nad Wisłą to dobre miejsce na spokojny spacer, zwłaszcza jeżeli chcesz odpocząć od miejskiego zgiełku. Ciągnie się wzdłuż rzeki, od portu jachtowego w okolicach Mariny aż po bardziej dzikie tereny w stronę mostu. Jest tu szeroka promenada dla pieszych, ścieżka rowerowa, ławki i kilka punktów widokowych. W cieplejsze dni można spotkać tu spacerowiczów, biegaczy i lokalne rodziny z dziećmi.
Okolice Puław – co jeszcze warto zobaczyć?
Jeśli zostajesz na dłużej, warto rozważyć krótkie wycieczki w okolice. Z Puław gwałtownie dojedziesz do miejsc takich jak:
- Kazimierz Dolny – klasyk, nie trzeba przedstawiać
- Janowiec – z ruinami zamku i pięknym widokiem na Wisłę
- Nałęczów – idealny na spokojny dzień wśród parków i willi
