"Gwiezdne miasta" to koncepcja urbanistyczna, która wcale nie jest tylko wymysłem filmowców. Pomysł na miejscowości o układzie w nietypowym kształcie powstał we Włoszech w XVI wieku. To właśnie wtedy architekci zaczęli łączyć funkcjonalność obrony z estetyką przestrzeni miejskiej.
REKLAMA
Zobacz wideo Luksus made in Poland. Te jachty robią furorę na świecie
"Gwiezdne miasta". Stanowiły skuteczny system obronny
Miejsce średniowiecznych murów i prostych bram zajęły rozległe bastiony i fosy ułożone promieniście, które tworzyły efektowny, ale przede wszystkim skuteczny system fortyfikacji. Takie miasta były trudne do zdobycia. Wrogowie musieli pokonać kilka linii obronnych, a także zmierzyć się z licznymi przeszkodami.
Koncepcja gwałtownie rozprzestrzeniła się w Europie i zyskała na popularności w Holandii, Francji, Niemczech, Portugalii, a także w Polsce. W tym pierwszym kraju jednym z najbardziej znanych przykładów jest Naarden, miasto w kształcie gwiazdy położone około 20 km od Amsterdamu, które zachowało swój oryginalny układ. Włochy z kolei mogą się pochwalić takimi miejscowościami jak Palmanova czy Peschiera del Garda, zaś Portugalia: Almeida i Elvas.
Z czego słynie Zamość? To jedno z "gwiezdnych miast"
Zamość, który zaprojektował włoski architekt Bernarda Morando pod koniec XVI wieku to polskie "gwiezdne miasto". Łączy w sobie funkcje obronne z walorami artystycznymi, a także praktycznymi. Był ważnym punktem na szlaku handlowym między Europą a Morzem Czarnym. Centralny plac, regularny układ ulic i doskonale zachowane fortyfikacje sprawiają, iż z lotu ptaka przypomina geometryczną gwiazdę. Co ciekawe, oryginalny plan miasta przetrwał do dziś niemal bez żadnych zmian. Zamość tym samym jest unikatową perłą polskiej architektury.
Za czasów Napoleona planowano w Polsce budowę jeszcze innych miast o podobnym układzie. Do dziś na mapach możemy dostrzec pozostałości po "gwiezdnych miastach" w takich miejscach jak: Serock, Sieniawa, Siedliska czy Rzeszów. w tej chwili nie pełnią już funkcji obronnych, ale zachowały się jako niezwykłe zabytki oraz atrakcje turystyczne. Możemy podziwiać je z lotu ptaka lub z wysokich punktów widokowych.
