Senat jednogłośnie przyjął nowelizację ustawy, która podnosi wysokość zasiłku pogrzebowego – po raz pierwszy od ponad dekady. Kwota wsparcia wzrośnie z obecnych 4 tys. do 7 tys. zł. Decyzja zapadła bez żadnych poprawek, a projekt ustawy trafi teraz na biurko prezydenta.
To nie tylko symboliczny, ale przede wszystkim realny krok w stronę ulżenia tysiącom rodzin, które w obliczu tragedii często muszą zmagać się z dodatkowym ciężarem – finansowym. Jak podkreślił wiceminister rodziny i polityki społecznej Sebastian Gajewski, "zasiłek pogrzebowy powinien wystarczyć na organizację skromnego pogrzebu. Przez 14 lat jego realna wartość drastycznie spadła".
Podwyżka świadczenia zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2026 roku. W ustawie zawarto również mechanizm corocznej waloryzacji – ale z zastrzeżeniem: będzie uruchamiana tylko wtedy, gdy inflacja w poprzednim roku przekroczy 5 proc. Ma to zapobiec nagłemu wzrostowi cen usług pogrzebowych i zapewnić utrzymanie siły nabywczej zasiłku bez destabilizowania rynku.
W ustawie znalazło się również długo oczekiwane rozwiązanie dla osób, które ponoszą szczególnie wysokie, nieprzewidywalne koszty związane z pochówkiem. To tzw. zasiłek celowy – bezzwrotna pomoc, która nie będzie limitowana kwotowo i nie będzie zależna od dochodu.
Z takiego wsparcia będą mogły skorzystać osoby, które np. muszą sprowadzić ciało bliskiego z zagranicy (koszty sięgają choćby 7 tys. zł) lub opłacić długotrwałe przechowywanie zwłok. Zasiłek ten będzie mógł być przyznany także wtedy, gdy ktoś pokryje koszty pogrzebu, ale nie przysługuje mu klasyczne świadczenie pogrzebowe.
Nowelizacja wprowadza również zapisy o możliwości zwrotu zasiłku (całościowego lub częściowego) w sytuacji, gdy koszty pogrzebu zostaną ostatecznie pokryte z innych źródeł – np. ze spadku lub ubezpieczenia z tytułu śmierci. Takie rozwiązanie ma przeciwdziałać nadużyciom, a jednocześnie nie odbierać prawa do pomocy tym, którzy jej naprawdę potrzebują.
Przyjęta ustawa to odpowiedź na liczne apele obywateli, samorządów i organizacji społecznych. Przez lata realna wartość zasiłku pogrzebowego topniała, zmuszając rodziny do zaciągania kredytów na pochówek. W sytuacji, która sama w sobie jest dramatyczna, dochodziło do finansowej desperacji. Teraz ma się to zmienić – i to systemowo.
Nowelizacja pokazuje, iż państwo nie może być obojętne wobec obywatela także – a może przede wszystkim – w najtrudniejszych momentach życia. jeżeli prezydent podpisze ustawę, od 2026 roku żegnanie bliskich nie będzie już tak dotkliwie wiązało się z walką o pieniądze.
