„Czułe guziczki” Zuzanny Szary w BWA Ostrowiec Świętokrzyski

Zuzanna Szary nie od dziś w swojej twórczości zainteresowana jest domem, domowymi wnętrzami, atmosferą, przestrzenią i zamieszkiwaniem; dość przypomnieć, iż jedna z jej ubiegłorocznych wystaw indywidualnych zatytułowana była Śnię o domach obcych ludzi. Tym razem artystka nie śni jednak o cudzych mieszkaniach, w zamian proponując wizytę we własnym domu; domu, którego wnętrze staje się performatywną przestrzenią sceniczną intymnego, erotycznego i kostiumowego przedstawienia rozpisanego na dwie aktorki.

Zuzanny Szary, „Czułe guziczki”, widok wystawy, fot. Szymon Sokołowski

Zuzanny Szary, „Czułe guziczki”, widok wystawy, fot. Szymon Sokołowski

Zuzanny Szary, „Czułe guziczki”, widok wystawy, fot. Szymon Sokołowski

Zuzanny Szary, „Czułe guziczki”, widok wystawy, fot. Szymon Sokołowski

Zuzanny Szary, „Czułe guziczki”, widok wystawy, fot. Szymon Sokołowski

Zuzanny Szary, „Czułe guziczki”, widok wystawy, fot. Szymon Sokołowski

W nowym, prezentowanym na wystawie Czułe guziczki cyklu, artystka sięga przy tym po rokoko, jedną z głównych, historycznych – obok (neo)gotyku, kampu i rozmaitych redakcji greckiego antyku – queerowych estetyk i stylizacji. Rokokowe: intymność, bel esprit, pastelowa paleta, zmysłowa przyjemność i cielesna rozkosz osadzone w pudrowych różach, kulturowa praktyka uwodzenia, frywolność poza dobrem i złem – wszystkie te cechy bez trudu odnaleźć można w płótnach Zuzanny Szary. Malowane przez nią pocałunki, pośladki, podbrzusza, piersi i wszędobylskie – zdawałoby się – łabędzie szyje inkrustowane są wręcz jawnymi cytatami i kryptocytatmi z francuskiego malarstwa XVIII wieku, zwłaszcza zaś z twórczości François Bouchera. W tych interwizualnych grach i zapożyczeniach, licznych apropriacjach oraz przywodzących na myśl rokokowe wnętrza obrazy-rekwizyty – jak monumentalne, trójdzielne panneau – artystka umieszcza siebie i swoją ukochaną: artystkę i rysowniczkę, Ninę. Ich wspólne krakowskie mieszkanie-pracownia zostaje w malarskiej wizji Zuzanny Szary zmienione tym samym w rodzaj neo-rokokowego, lesbijskiego buduaru.

Zuzanny Szary, „Czułe guziczki”, widok wystawy, fot. Szymon Sokołowski

Zuzanny Szary, „Czułe guziczki”, widok wystawy, fot. Szymon Sokołowski

Zuzanny Szary, „Czułe guziczki”, widok wystawy, fot. Szymon Sokołowski

Zuzanny Szary, „Czułe guziczki”, widok wystawy, fot. Szymon Sokołowski

Rokoko nie jest jedynym uruchomionym przez artystkę na wystawie queerowym kodem. Tytułowe Czułe guziczki są zarazem tytułem książki Gertrudy Stein z 1914 roku. Podzielona na trzy rozdziały – Przedmioty, Jedzenie, Pokoje – książka składa się z wierszy opisujących codzienne sytuacje i rzeczy, będąc jednocześnie zapisem intymnego i zmysłowego doświadczenia domowego życia pisarki z jej ukochaną, Alicją B. Toklas w ich paryskim mieszkaniu.