Inwazja w cypryjskich wodach. Czy lionfish i niebieski krab trafią na talerze?

Cypr walczy z rosnącą liczbą inwazyjnych gatunków morskich. Najgroźniejsze z nich – jadowity lionfish i agresywny niebieski krab – są już nie tylko zagrożeniem, ale i… kulinarną szansą.

Obce gatunki zdobywają wybrzeża

Według danych Departamentu Rybołówstwa z kwietnia 2025 r., w cypryjskich wodach wykryto już ponad 200 obcych gatunków, które przybyły głównie przez Kanał Sueski. Ich ekspansja przyspiesza przez zmiany klimatyczne i ocieplenie Morza Śródziemnego.

Szczególną uwagę ekologów i rybaków zwracają dwa gatunki: lionfish (Pterois miles) oraz niebieski krab (Portunus segnis).

Lionfish – drapieżca o jadowitych kolcach

Piękna, ale groźna ryba z Oceanu Indyjskiego bardzo gwałtownie zadomowiła się w cypryjskich wodach. Zjada młode osobniki rodzimych gatunków i zaburza równowagę biologiczną. Unia Europejska wsparła projekt RELIONMED‑LIFE, który ma na celu monitorowanie, odławianie i wprowadzenie lionfisha do… lokalnej gastronomii.

Portunus segnis – problem, który może smakować

Ten krab z Morza Czerwonego rozmnaża się w błyskawicznym tempie i potrafi zniszczyć rybackie sieci. Jednak jego mięso jest wysoko cenione. Coraz więcej restauratorów interesuje się jego komercyjnym wykorzystaniem, co może pomóc w kontrolowaniu populacji.

„Fish the Alien” – edukacja i gotowanie

Władze Cypru wdrażają plan krajowy walki z gatunkami inwazyjnymi, zaakceptowany przez UNEP/MAP. Obejmuje on m.in. śledzenie populacji, treningi i działania edukacyjne.

W ramach programu „Fish the Alien” organizowane są kulinarne eventy i nurkowe odłowy, podczas których promuje się spożycie obcych gatunków jako formę ochrony lokalnych ekosystemów.

Kiedy zagrożenie staje się szansą

Jeśli działania okażą się skuteczne, Cypr może nie tylko ochronić swoje wybrzeża, ale także zyskać nową przewagę – wzmacniając turystykę nurkową, poprawiając lokalne rybołówstwo i wzbogacając ofertę gastronomiczną.

FAQ

Dlaczego lionfish i niebieski krab są zagrożeniem?
Lionfish zjada młode ryby i nie ma naturalnych wrogów w regionie. Niebieski krab niszczy sieci i konkuruje z lokalnymi gatunkami.

Jakie działania podejmuje Cypr?
Odławianie, monitorowanie, programy edukacyjne i promocja konsumpcji inwazyjnych gatunków – m.in. w ramach RELIONMED‑LIFE i Fish the Alien.

Czy spożywanie tych gatunków naprawdę pomaga?
Tak, o ile odbywa się w skoordynowany sposób. Zwiększone połowy mogą ograniczyć liczebność i zmniejszyć presję na ekosystem.

Czy kąpiel w morzu jest bezpieczna?
Tak. Lionfish trzymają się głównie raf i głębszych wód. W razie ukłucia należy zastosować proste środki – znane ratownikom i nurkom.