W połowie kwietnia bieżącego roku, w stolicy Azerbejdżanu, Baku, odbyło się tajne spotkanie pomiędzy przedstawicielami Niemiec i Rosji. Spotkanie to, jak podaje niemiecki tygodnik „Zeit” i telewizja ARD, było trzecim tego rodzaju spotkaniem i miało na celu omówienie przyszłości Dialogu Petersburskiego, forum dyskusyjnego założonego w 2001 roku przez byłego kanclerza Niemiec Gerharda Schroedera i przywódcę Rosji Władimira Putina.
Dialog Petersburski był forum, które miało na celu zbliżenie niemieckiego i rosyjskiego społeczeństwa obywatelskiego. Jednakże, po rosyjskiej agresji na Ukrainę, forum to zostało rozwiązane. Według niemieckich mediów, na spotkaniu w Baku obecny był Ralf Stegner, poseł SPD z parlamentarnej komisji kontroli wywiadu, oraz grupa wpływowych polityków, w tym Ronald Pofalla, były szef Urzędu Kanclerskiego, Matthias Platzeck, były przewodniczący SPD i były premier Brandenburgii, oraz Stephan Holthoff-Pfoertner, minister ds. europejskich z CDU w rządzie Armina Lascheta w Nadrenii Północnej-Westfalii.
Ze strony rosyjskiej, w spotkaniu wziął udział Wiktor Zubkow, były premier Rosji i przewodniczący rady nadzorczej państwowego Gazpromu. Zubkow przez długi czas prowadził Dialog Petersburski z ramienia strony rosyjskiej. W Baku towarzyszył mu Walerij Fadiejew, przewodniczący prezydenckiej Rady Praw Człowieka i doradca Putina. Fadiejew został objęty sankcjami przez Unię Europejską za szerzenie „dezinformacji i propagandy” w celu usprawiedliwienia rosyjskiej inwazji na Ukrainę.
Kontrowersje wokół spotkania
Podróż Stegnera do Baku jest kontrowersyjna ze szczególnego powodu: był on członkiem parlamentarnej komisji kontroli służb wywiadowczych Bundestagu (PKGr) w ostatniej kadencji parlamentu i „dlatego jest szczególnie interesujący dla Rosji” – zauważył portal programu informacyjnego stacji ARD, tagesschau. Polityk chadeckiej CDU Peter Beyer powiedział portalowi dziennika „Bild”, iż takie spotkania służą jedynie interesowi Putina, który chce odzyskać dostęp do Niemiec. „Takie spotkanie nie może leżeć w interesie Niemiec i narodu niemieckiego” – podkreślił Beyer.
W odpowiedzi na krytykę, Stegner, Platzeck, Pofalla i Holthoff-Pfoertner wydali wspólne oświadczenie, w którym podkreślili, iż „jedną z zasad dobrej polityki zagranicznej jest to, iż nawet, a zwłaszcza w trudnych czasach rosnących napięć, konfliktów i wojen, należy utrzymywać kontakty we wszystkich częściach świata, a także z Rosją”. Dodali, iż „spotkania takie jak to z 14 kwietnia 2025 r. opierają się na prywatnej inicjatywie i są organizowane i finansowane nieformalnie”. Politycy zapewnili, iż informacje istotne dla bezpieczeństwa lub choćby tajne nie były wymieniane, ani nie mogły zostać uzyskane w żaden inny sposób.
Dane liczbowe
Według danych z 2022 roku, Niemcy są jednym z największych partnerów handlowych Rosji. W 2021 roku, wartość wymiany handlowej pomiędzy Niemcami a Rosją wyniosła około 63 mld euro. Jednakże, po rosyjskiej agresji na Ukrainę, Unia Europejska nałożyła na Rosję sankcje ekonomiczne, co spowodowało spadek wymiany handlowej pomiędzy Niemcami a Rosją o około 30% w porównaniu z rokiem poprzednim.
Wnioski
Tajne spotkanie w Baku jest kolejnym przykładem prób Rosji, aby utrzymać kontakty z Niemcami, pomimo sankcji ekonomicznych nałożonych przez Unię Europejską. Spotkanie to wywołało kontrowersje w Niemczech, ze względu na udział w nim polityków niemieckich, którzy wcześniej byli zaangażowani w Dialog Petersburski. Politycy ci zapewnili, iż spotkanie było inicjatywą prywatną i nie miało na celu wymiany informacji wrażliwych. Jednakże, krytycy twierdzą, iż takie spotkania służą jedynie interesowi Putina, który chce odzyskać dostęp do Niemiec.
