Trybunał Konstytucyjny a Komunistyczna Partia Polski

1 października tego roku odbędzie się rozprawa pełnego składu Trybunału Konstytucyjnego (TK) w sprawie wniosku o delegalizację Komunistycznej Partii Polski (KPP). Sprawozdawcą w tej sprawie będzie sędzia Krystyna Pawłowicz.

Wniosek o delegalizację KPP złożył w 2020 roku ówczesny Prokurator Generalny Zbigniew Ziobro. W uzasadnieniu wniosku Ziobro wskazał, iż Ustrojodawca polski, znając historię i doświadczenia Narodu Polskiego w XX wieku, postawił znak równości między totalitarnymi metodami działania nazizmu, faszyzmu i komunizmu, uniemożliwiając organizacjom, w tym partiom, odwoływanie się do nich.

Komunistyczna Partia Polski figuruje w ewidencji partii politycznych prowadzonej przez Sąd Okręgowy w Warszawie pod numerem 152. Partia ta została wpisana do tego rejestru w październiku 2002 roku i ma siedzibę w Tarnowskich Górach.

Zgodnie z konstytucją oraz ustawą o organizacji i trybie postępowania przed TK, Trybunał orzeka w sprawach zgodności z Konstytucją celów lub działalności partii politycznych. W przypadku orzeczenia o niezgodności z konstytucją celów lub działalności partii politycznej, sąd wydaje postanowienie o wykreśleniu wpisu partii politycznej z ewidencji.

Prokuratura Krajowa w 2020 roku informowała, iż działania wobec KPP zostały podjęte na wniosek osób fizycznych, które wskazywały, iż partia ta odwołuje się w swoim programie i praktykach do totalitarnych metod i praktyk działania komunizmu, co jest niezgodne z Konstytucją RP.

W uzasadnieniu wniosku Ziobro przypomniał, iż zgodnie z art. 13 konstytucji, zakazane jest istnienie partii politycznych i innych organizacji odwołujących się w swoich programach do totalitarnych metod i praktyk działania nazizmu, faszyzmu i komunizmu. Tymczasem – w ocenie wnioskodawcy – analiza przeprowadzona w Prokuraturze Krajowej wykazała, iż członkowie Komunistycznej Partii Polski kwestionują demokratyczny porządek Polski.

Cele KPP są tożsame z celami innych partii komunistycznych sprawujących totalitarną władzę w państwach komunistycznych XX wieku. Członkowie KPP wprost nawołują do przeprowadzenia rewolucji na wzór Rewolucji Październikowej w Rosji, po której władzę przejęli bolszewicy; celem ma być nie tylko przejęcie władzy, ale także nacjonalizacja i kolektywizacja dokonane pod przymusem.

W odpowiedzi na wniosek, Komunistyczna Partia Polski złożyła stanowisko do Trybunału Konstytucyjnego, w którym wskazała, iż wnioskodawca nawiązuje tylko do rozważań historycznych i próbuje obciążyć współczesną KPP wszystkimi błędami poprzedniego systemu, który komunizmem nie był, ale próbą wprowadzenia socjalizmu, którego pozytywną stroną były reformy społeczne.

Trybunał Konstytucyjny rozpozna sprawę w pełnym składzie, który wymaga udziału co najmniej 11 sędziów. w tej chwili w TK jest 11 sędziów na 15 przewidzianych stanowisk sędziowskich. Ponieważ w ostatnich miesiącach zakończyły się kadencje czworga sędziów, oznacza to, iż w TK są w tej chwili cztery wakaty sędziowskie.

Rozprawa odbędzie się 1 października o godz. 10, a przewodniczyć jej będzie prezes Trybunału Bogdan Święczkowski, zaś sprawozdawcą będzie Krystyna Pawłowicz. Wynik rozprawy może mieć istotne znaczenie dla przyszłości Komunistycznej Partii Polski i praworządności w Polsce.

Dane liczbowe:

* 152 – numer w ewidencji partii politycznych, pod którym figuruje Komunistyczna Partia Polski
* 11 – liczba sędziów Trybunału Konstytucyjnego wymagana do rozpoznania sprawy w pełnym składzie
* 15 – liczba przewidzianych stanowisk sędziowskich w Trybunale Konstytucyjnym
* 2002 – rok, w którym Komunistyczna Partia Polski została wpisana do rejestru partii politycznych
* 2020 – rok, w którym złożono wniosek o delegalizację Komunistycznej Partii Polski

Źródła:

* Ustawa o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym
* Ustawa o partiach politycznych
* Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
* Orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego
* Informacje prasowe i internetowe