W ciągu dwóch dni, ponad 200 tysięcy domów we Francji zostało pozbawionych prądu, a lotnisko i festiwal w Cannes zostały sparaliżowane przez celowe ataki na infrastrukturę energetyczną. W tle tych zdarzeń znajdują się podpalenia, przecięte słupy wysokiego napięcia i manifesty anarchistów. Czy Lazurowe Wybrzeże stało się nowym frontem sabotażu?
Sobota, 24 maja: około 160 tysięcy domów w Cannes i okolicach zostało pozbawionych prądu. Awaria nastąpiła w krytycznym momencie – podczas zamknięcia 78. Festiwalu Filmowego w Cannes. Przyczyną była seria aktów sabotażu: podpalenie stacji transformatorowej w Tanneron oraz uszkodzenie słupa wysokiego napięcia w Villeneuve-Loubet, gdzie trzy z czterech podpór zostały przecięte piłą.
Mimo zakłóceń, organizatorzy festiwalu gwałtownie przełączyli się na zasilanie awaryjne, co pozwoliło na kontynuację ceremonii wręczenia nagród. Złotą Palmę otrzymał irański reżyser Jafar Panahi za film „To był tylko wypadek”, inspirowany jego doświadczeniami więziennymi. Wydarzenie to wywołało napięcia dyplomatyczne między Francją a Iranem.
Niedziela, 25 maja: około godziny 2:00 w nocy, pożar wybuchł w stacji transformatorowej w dzielnicy Les Moulins w Nicei, pozbawiając prądu około 45 tysięcy gospodarstw domowych. Zakłócenia dotknęły również lotnisko Nice Côte d’Azur oraz sieć tramwajową. Władze gwałtownie przywróciły zasilanie, jednak prokuratura wszczęła śledztwo w sprawie „zorganizowanego podpalenia”.
Burmistrz Nicei, Christian Estrosi, stanowczo potępił te „złośliwe akty” i zapowiedział wzmocnienie ochrony strategicznych obiektów energetycznych w mieście. W odpowiedzi na te wydarzenia, dwie grupy anarchistyczne opublikowały w internecie oświadczenia, w których przyznały się do ataków na infrastrukturę energetyczną na Lazurowym Wybrzeżu. Twierdzą, iż celem było zakłócenie działania kluczowych obiektów, w tym festiwalu filmowego, ośrodków badawczych i lotniska.
Autentyczność tych deklaracji jest w tej chwili weryfikowana przez władze. Śledztwo prowadzone przez prokuratury w Grasse i Draguignan ma na celu ustalenie sprawców i motywów tych działań. Władze nie wykluczają powiązań z zagranicznymi grupami przestępczymi lub państwami trzecimi, co wpisuje się w szerszy kontekst rosnącej liczby aktów sabotażu w Europie.
W odpowiedzi na te incydenty, francuskie władze podjęły działania mające na celu wzmocnienie ochrony infrastruktury krytycznej, szczególnie w regionach o strategicznym znaczeniu. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych zapowiedziało zwiększenie liczby patroli policyjnych oraz instalację dodatkowych kamer monitoringu w pobliżu kluczowych obiektów energetycznych.
Te wydarzenia uwidaczniają podatność nowoczesnych systemów energetycznych na celowe ataki i podkreślają potrzebę zwiększenia ich odporności. W kontekście rosnących napięć geopolitycznych i aktywności grup ekstremistycznych, zapewnienie bezpieczeństwa infrastruktury krytycznej staje się priorytetem dla władz nie tylko we Francji, ale i w całej Europie.
Ataki na infrastrukturę energetyczną nie są we Francji zjawiskiem odosobnionym. W ostatnich latach Europa coraz częściej mierzy się z celowymi aktami sabotażu wymierzonymi w sieci energetyczne, kolejowe czy telekomunikacyjne. W 2022 roku w Niemczech doszło do głośnej awarii kolei Deutsche Bahn, spowodowanej przecięciem kabli światłowodowych – śledczy również uznali to za sabotaż.
Z kolei w Norwegii i Szwecji coraz większy niepokój budzą incydenty związane z podejrzaną aktywnością dronów w pobliżu instalacji gazowych i elektrowni wodnych. W Polsce w 2023 roku służby odnotowały kilka prób zakłócenia działania systemów przesyłowych w rejonach przygranicznych. Choć sprawcy rzadko zostają złapani, eksperci ostrzegają: infrastruktura krytyczna staje się celem nie tylko grup ekstremistycznych, ale także potencjalnych operacji hybrydowych inspirowanych przez wrogie państwa.
W tym kontekście, władze muszą być wysoko wyczulone na zagrożenia związane z infrastrukturą krytyczną i podejmować skuteczne działania w celu zapobiegania i przeciwdziałania takim zagrożeniom. Społeczeństwo oczekuje bezpieczeństwa i stabilności dostaw energii, a władze muszą wypełnić te oczekiwania.
