W wielu kulturach i religiach drzewo oliwne ma znaczenie symboliczne. Według mitologii greckiej Zeus, władca Olimpu, obiecał Półwysep Attycki temu, kto ofiaruje ludziom najcenniejszy i najbardziej wartościowy dar. Wówczas Atena zasadziła drzewo oliwne, a powstałą oliwę ludzie zaczęli używać do lamp oraz do pieczenia potraw, dzięki czemu wygrała.
Najbardziej znane i cenione odmiany oliwek:
•Hojiblanca – hiszpańska odmiana o dużych okrągłych owocach, zawartość oliwy w miąższu wynosi choćby 25%, a oliwa jest bardzo wartościowa;
•Gordal – znana też pod nazwą Queens, hiszpańska odmiana znana z wyśmienitego smaku;
•Megaritiki – odmiana grecka, zbierana jest w fazie dojrzałej i dopiero marynowana w solance;
•Kalamata – odmiana grecka, przeznaczona najczęściej do spożycia, rzadko do wytwarzania oliwy;
•Moraiolo – oliwki włoskie, cenione ze wysoką zawartość polifenoli i skwalenu.
•Nocerala del Belice – odmiana włoska, uprawiane na Sycylii. Oliwki te najczęściej zatapia się jako zielone w różne zalewy. Mają dużo miąższu, doskonale nadają się do spożycia w formie przystawki.
Oliwki są bogatym źródłem witamin z grupy B – bardzo ważnych dla prawidłowego działania układu nerwowego i zachowania prawidłowego stanu skóry. Zawierają także znaczące ilości witamin A, C i E. Oliwki to źródło licznych mikroelementów takich, jak fosfor, miedź, żelazo czy potas. Bogate są również w potrzebny dla prawidłowej pracy jelit błonnik. Oliwki zielone są nieco bardziej kaloryczne; zawierają więcej błonnika, białka, tłuszczów i sodu, ale mniej węglowodanów niż czarne.
Właściwości oliwek:
•przeciwzapalne – zawierają oleocanthal, który jest także naturalnym środkiem przeciwbólowym.
•przeciwalergiczne – obniżają odpowiedź histaminową komórek w czasie reakcji alergicznej i wspomagają przepływ krwi. Mogą łagodzić skutki astmy.
•przeciwutleniające – zawierają kwercetynę, hydroksytyrosol, kwas oleanolowy, oleuropeinę dzięki czemu chronią organizm przed stresem oksydacyjnym.
•przeciwnowotworowe – mają te adekwatności dzięki połączonym działaniom przeciwutleniającym i przeciwzapalnym.
•regulują poziom cukru – wspomagają wydzielanie insuliny, a zawarte w nich tłuszcze jednonienasycone i antyoksydanty zmniejszają ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 2.
•wspomagają pracę serca – hamują proces starzenia się serca, zmniejszają uszkodzenia śródbłonka naczyń krwionośnych, zapobiegając tym samym odkładaniu się złogów cholesterolu.
•poprawiają pracę układu pokarmowego – aktywują wydzielanie hormonów żółciowych i trzustkowych, obniżając ryzyko wystąpienia kamieni. Wykazują także korzystne działanie w stanach zapalenia żołądka i jego owrzodzeń, chronią przed zaparciami, zwiększają poziom serotoniny.
A ile oliwek dziennie powinniśmy jeść? Specjaliści zalecają spożywanie 25 g oliwek każdego dnia, co odpowiada siedmiu sztukom tych owoców.
Przeciwwskazania do spożycia oliwek:
Jak każdy produkt oliwki mogą wywołać alergię, choć dzieje się to rzadko i zwykle nie jest groźne. Z uwagi na zawarty w oliwkach sód osoby chorujące na nadciśnienie tętnicze powinny powstrzymać się od ich nadmiernego spożywania. Uważać powinny także osoby pozostające na diecie niskosodowej.
Sałatka z tortellini i oliwkami
- 1 opakowanie tortellini
- 6 szt suszonych pomidorów w oleju
- 10 zielonych oliwek
- 10 czarnych oliwek
- 1 łyżka kaparów
- 1 czerwona cebula
- 200 g szpinaku (baby)
- 1 pęczek bazylii
- 2 łyżki orzeszków piniowych
- 1 szklanka parmezanu startego
Sos:
- 1/2 szkl oliwy
- 1 łyżka musztardy miodowej
- 1 ząbek czosnku
- sok z cytryny według uznania
Zmiażdż ząbek czosnku i wymieszaj wszystkie składniki sosu. Pokrój w paseczki suszone pomidory, oliwki, a cebule w piórka, posiekaj kapary i bazylię, ser zetrzyj na tarce, a orzeszki upraż. Do miski włóż ugotowane i ostudzone tortellini, dodaj pozostałe składniki sałatki, wlej sos i wszystko delikatnie wymieszaj.
CONCILIO